Parafia Opatrzności Bożej jest położona w Krakowie - Swoszowicach. Obejmuje osiedle Swoszowice, część Dzielnicy X Krakowa. Liczy około 3 500 wiernych. Parafia posiada Kościół przy ulicy Kąpielowej 61 pod wezwaniem Opatrzności Bożej oraz kaplicę pod wezwaniem Matki Bożej Miłosierdzia przy znajdującym się na terenie parafii Diecezjalnym Domu Księży Chorych przy ul. Chałubińskiego 61a. Na terenie parafii jest Szkoła Podstawowa, Przedszkole, a także Szpital Uzdrowiskowy - Swoszowice.

Pierwsi właściciele Swoszowic w XIV wieku przynależący do rodu Strzemieńczyków mieli rodową siedzibę i dwór we wsi Bawół, dziś stanowiącą część krakowskiego Kazimierza. Ufundowana tu kaplica dworska z czasem stała się parafią św. Jakuba, do której przynależały Swoszowice.

Z zapisów kronikalnych z XVIII wieku Klasztoru Bożego Ciała Kanoników Regularnych Laterańskich ówczesnych właścicieli folwarku i dworu w Swoszowicach zapisano, iż dwór szlachecki w Swoszowicach (nazywany „na Siarkach”) posiadał dziedziniec. Tam „...stała mała murowana kaplica wybudowana niegdyś dla wygody księdza zarządzającego z Konwentu Bożego Ciała...”. Kolejna wzmianka o kaplicy dworskiej w Swoszowicach pochodzi z pamiętników rodziny Radwańskich herbu Radwan (Feliksa, Adama i Bolesława – przez trzy pokolenia byli właścicielami dominium Swoszowice w latach 1807-1859). W 1807 prof. Feliks Radwański dokonując zakupu zastał zrujnowany dwór i kaplicę, którą odbudował w miejscu dotychczasowej lokalizacji na dziedzińcu zabudowy dworskiej w Swoszowicach. Radwańscy mieszkali we dworze, na dziedzińcu którego znajdować się miała murowana kaplica. Korzystali z niej także kuracjusze. Wyposażeniem tej kaplicy był:  jeden ołtarz, dwie ławki, jeden ornat biały i kielich – wszystkie jako prywatna własność dziedzica. Wiadomo też, że na prośbę prof. Feliksa Radwańskiego bp Grzegorz Ziegler pozwolił odprawiać Mszę św. o godzinie szóstej. O istnieniu kaplicy wspomina także kronikarz Kazimierz Girtler. Pisze tak: „Nabożeństwo odbywało się tam w kaplicy, która była blisko dworu, w dziedzińcu. (...) Wieczór chodzono po ogrodzie, gdzie Radwański sadził owocowe drzewa, oblewano je winem, szczodrze się racząc w altance grochem czy chmielem okrytej. Tak tam było miło w Swoszowicach”. Następca Feliksa, Adam Radwański chciał podnieść rangę Swoszowic i utworzyć parafię w Swoszowicach.

Zamiar utworzenia parafii w Swoszowicach pojawił się już w 1842 roku. Odbyło się kilka komisji z udziałem obywateli ziemskich. Za zgodą władz kościelnych wyznaczono miejsce pod budowę nowego kościoła parafialnego w Swoszowicach "na wierzchu góry przy drodze do Wieliczki”. Szesnastego czerwca 1843 roku biskup tarnowski Józef Grzegorz Wojtarowicz potwierdził pozwolenie wydane 15 maja 1824 roku przez biskupa tarnowskiego Grzegorza Ziglera (1770-1852) na prośbę Feliksa Radwańskiego. Ten właściciel zakładu kąpielowego prosił o objęcie opieką duszpasterską kaplicy dworskiej do czasu powołania parafii w Swoszowicach. Tu odbyło się kilka ważnych ślubów właścicieli ziemskich m.in. Bolesława Radwańskiego. Jednakże parafii w Swoszowicach z różnych przyczyn nie utworzono, bo zablokował vetem ksiądz Ignacy Skowronek proboszcz z Wróblowic, który obawiał się likwidacji obecnej parafii, jako że ­­ówczesne przepisy austriackie przewidywały, iż parafie nie mogą mieć mniej niż 2 000 dusz (parafian).

Zalążkiem obecnego kościoła parafialnego w Swoszowicach pozostała murowana kaplica na dziedzińcu dworskim, w której Msze święte dla sióstr i kuracjuszy odprawiali czasami kapłani przebywający w uzdrowisku. Po 1829 roku Msze święte odprawiano codziennie, ale tylko "w czasie kąpielowym" (od maja do września). 

Istniejąca niegdyś kaplica w wilii „Pod Matką Boską" Zakładu Kąpielowego w Swoszowicach, posiadająca nawet aparaty kościelne, konsekrowane jeszcze przez ś.p. biskupa Krasińskiego, od wielu lat jednak była zamknięta” – tak relacjonował Tygodnik Ilustrowany w roku 1910. Dopiero w lipcu 1910 roku dzięki staraniom doktora Józefa Zanietowskiego, pozwolił ją na nowo otworzyć konsystorz książęco - biskupi, a uroczyste poświęcenie odbyło się wobec licznych przedstawicieli duchowieństwa, świeckich kuracjuszów i tłumów pobożnych z okolicy 9 lipca 1910 roku.

W czasie I wojny światowej los nie był łaskawy. Została zamknięta i dopiero dr Michał Sternchuss Staniewski wraz z rodzeństwem jako ostatni przedwojenni właściciele w okresie międzywojennym naprawili i ponownie w okresie zdrojowym uruchomili kaplicę. Okupant niemiecki w roku 1940 zmusił rodzinę pochodzenia żydowskiego Sternchuss Staniewskich do sprzedaży uzdrowiska w 1940 roku włączyli zakład do zarządu administracyjnego miasta Krakowa. Kaplica była czasowo zamknięta w małym budynku później nazwanym „bacówka” lub „strużówka” i zamieniona na magazyn. Ponownie uruchomiona została po 1945 roku dzięki zaangażowaniu dyrektora uzdrowiska Stanisława Wasiuczyńskiego przy uzdrowisku koło restauracji Parkowa. Ta kaplica tętniła życiem. Pan Wiatrak, który mieszkał w drugiej części budynku, otwierał ją na nabożeństwa odprawiane głównie przez proboszcza z Wróblowic. Na zewnątrz były ławki, często w niedzielę grała muzyka, którą wykonywali młodzi ludzie z kółka założonego przez Floriana Kotowskiego czy orkiestra z Solvayu, której członkowie później uświetniali wydarzenia kościelne w nowej kaplicy i parafii. W latach pięćdziesiątych z uwagi na nieprzychylność władz Polski Ludowej pod pretekstem remontu zamknięto kaplicę, a ołtarz oraz przedmioty liturgiczne zapakowano na ciężarówkę i wywieziono do kościoła we Wróblowicach, gdzie znajdują się do dziś. Z dotychczasowej kaplicy uzdrowiskowej korzystały przybyłe z Lwowa, czasowo po wojnie przebywające w Przemyślu i Katowicach Siostry Opatrzności Bożej, które wynajęły niewielki domek przy obecnej ulicy Lusińskiej. Mieszkały tu: s. Skowron Kazimiera, s. Bryczek Helena, s. Stachurska Barbara, s. Ćmiel Marianna, s. Pytel Weronika, s. Hełmińska Bernardetta oraz u Państwa Rutkowskich przy ul. Piłkarskiej zamieszkała s. Skrzyszowska Stanisława przełożona Domu Dziecka „Caritas” w Przemyślu prowadzonym przez siostry Opatrzności Bożej. Przełożona wykupiła od Henryka i Marii Rutkowskich część działki z częścią budynku parterowego i w roku 1958 Siostry ze Zgromadzenia Sióstr Opatrzności Bożej rozbudowały dom w Swoszowicach i na stałe tu osiadły. Było to możliwe dzięki namowie i wsparciu arcybiskupa krakowskiego Eugeniusza Baziaka, który znał siostry jeszcze z czasów lwowskich. Siostry były biedne i zaczęły pracować w okolicznych parafiach Wróblowice i Kosocice. W roku 1960 rozbudowały dom o kaplicę, w której umieściły zabytkową monstrancję przywiezioną z dawnej siedziby zakonu we Lwowie. Kaplicę osobiście poświęcił abp Eugeniusz Baziak. Początkowo odprawiano jedno nabożeństwo w tygodniu, a od 1967 roku również w niedzielę. W roku 1975 opiekę nad kaplicą powierzono ks. Stanisławowi Żakowi, któremu Kuria Krakowska w roku 1975 zleca stałą opiekę nad tym miejscem. Z tą chwilą Msze święte odprawiano są codziennie, a w niedzielę  o godzinie 8 i 10. W salce obok prowadzono katechezę dla dzieci. Kurii udało się nabyć działkę przy ulicy Chałubińskiego, gdzie przenosi się ks. Stanisław Żak, równocześnie budując nową kaplicę i przenosząc tam katechezę. Tym niemniej okoliczni mieszkańcy byli już na tyle związani ze starym miejscem i życzliwością Sióstr Opatrzności Bożej, że zdecydowali się udać do Kurii Metropolitalnej do Księdza Kardynała Karola Wojtyły, który znając sytuację powiedział: „Więcej tutaj już nie przychodźcie, a do roku przydzielę wam księdza – na razie mamy brak księży”. Obiecany termin został skrócony i do Swoszowic w lutym 1977 roku  przybył Ks. Franciszek Jeziorczak. Tak wspomina ten czas ks. Franciszek: „ Byłem wtenczas na parafii Opatrzności Bożej w Bielsku-Białej i pewnego dnia otrzymałem od Księdza Kardynała Wojtyły list z poleceniem, abym przybył na rozmowę do Kurii Krakowskiej. Przybyłem na spotkanie z ks. Stanisławem Żakiem, gdzie usłyszałem, że mam budować placówkę duszpasterską w Swoszowicach, a ks. Stanisław Żak został wyznaczony na budowniczego domu księży emerytów w Swoszowicach. Wyzwania postawione nam przez Księdza Kardynała Karola Wojtyłę, który niedługo później wyjechał na konklawe do Rzymu, obaj zaczęliśmy realizować. Przełożoną sióstr w Swoszowicach była wówczas Nikodema Szeliga, która wydzieliła jeden pokoik na mieszkanie dla księdza Franciszka Jeziorczaka. Nieco szybciej i sprawniej szła budowa domu księży chorych. Pierwszymi gośćmi domu byli kardynałowie i biskupi z zagranicy, którzy przybywali do Krakowa podczas pierwszej pielgrzymki Jana Pawła II w roku 1979. Ksiądz Stanisław Żak został mianowany pierwszym dyrektorem domu księży chorych w Swoszowicach, sam doświadczony cierpieniem doskonale rozumiał potrzebę istnienia miejsca, gdzie na czas choroby i rekonwalescencji księża mogliby znaleźć odpowiednią opiekę i leczenie. Z pomocą przyszła rodzina ks. Żaka państwo Zdebscy, którzy za radą ówczesnego kanclerza kurii ks. prałata Mikołaja Kuczkowskiego nabyli w 1971 roku parcelę w podkrakowskich Swoszowicach. Była ona, za poparciem ks. kardynała Karola Wojtyły, finansowana w przeważającej części ze środków Caritas Sacerdotalis, czyli składek. Ówczesne przepisy nie pozwalały ani zakonowi, ani kurii nabywać gruntów, stąd zarówno w przypadku kaplicy jak i domu księży chorych, zakup był osobowy. Pierwszym księdzem przybyłym do domu księży chorych był Władysław Wargowski, który pojawił się 24 czerwca 1979 roku, jeszcze przed oficjalnym poświęceniem domu 14 stycznia 1980 roku. Dołączyli następnie do niego w sierpniu ks. Władysław Mięso a w grudniu ks. Franciszek Zyzański i ks. Adolf Struglik. Poświęcenia Domu Księży Chorych uroczyście dokonał 14 stycznia 1980 roku ks. Kardynał Franciszek Macharski w obecności ks. Prałata Franciszka Walancika, ks. Leona Krejczy, mieszkańców domu, przedstawicielek Domu Generalnego i Prowincjalnego Sióstr Albertynek. Dom otrzymał imię św. Franciszka z Asyżu. W trzypiętrowym budynku było wówczas przygotowanych czternaście mieszkań z łazienkami. Obecnym wieloletnim dyrektorem jest ksiądz prałat Ryszard Luber.

Ówczesne władze komunistyczne, nie chciały słyszeć o budowie nowego kościoła, dlatego obrano inną drogę. Zapału budowniczym dał ks. Biskup Groblicki, który przyjechał na wizytację do Swoszowic, wskazywał ludziom, co mają robić z budową murów kaplicy, mówiąc „rozepchnijcie to”. To nie było rozepchnięcie istniejącej kaplicy lecz dobudowanie nowej części. Postanowiono więc złożyć wniosek o rozbudowę sali katechetycznej. Urząd Dzielnicowy Kraków-Podgórze Wydział Gospodarki Przestrzennej i Architektury w sierpniu 1979 roku wydał pozytywne orzeczenie w sprawie jakości i wytrzymałości wykonanych elementów inwestycji pod nazwą „Rozbudowa sali katechetycznej przy ulicy Piłkarskiej w Swoszowicach województwo krakowskie”. Kościół przy ulicy Piłkarskiej, nie był budowany przez firmę budowlaną, tylko powstał rękami okolicznych mieszkańców, których z szacunkiem powinniśmy pamiętać. Pracami ziemnymi w bardzo trudnym podmokłym terenie kierowali Stefan Ciemborowicz i Adolf Kościelniak. Pan Czesław Brożek wykonywał szalunki fundamentów. Ziemię początkowo wywożono na taczkach, później furmankami i przyczepkami, przez m.in. Franciszka Babicza, Stanisława Ptaka, Marcina Filuciaka, Władysława Sarnę. Pustaki powstawały na podwórku Pana Stefana Cygana. Pan Ludwik Gawor zajmował się murowaniem ścian i wykonywaniem pustaków. Pan Adam Kościelniak na przyczepce samochodu „Warszawa” zwiózł większość materiałów budowlanych, w pozyskaniu których pomagała Pani Lewandowska. Pan Czesław Brożek na swoim podwórku przy ulicy Wypoczynkowej wykonał konstrukcję dachu i okien, częściowo z metalu ze zdemontowanych słupów wysokiego napięcia zdobytych swoimi kanałami przez pana Józefa Siwka. W wielu pracach pomagał Pan Mieczysław Pittner, Lucjan Litewka, Jan Cymbranowicz oraz Pan Franciszek Michalik, który woził piach i prostował drut konstrukcyjny zakupiony na tzw. czarnym rynku. Pan Zdzisław Hazior zawieszał rynny. Dach ocieplono płytami pilśniowymi, które z Wieliczki przywoził Pan Marian Dziekan. W pracach uczestniczyli również Pan Władysław Lehr i Eugeniusz Łabuś. Pięknie ułożona boazeria w środku kościoła to również zasługa mieszkańca Swoszowic Pana Czesława Brożka, który w wielkim stopniu przyczynił się do powstania najważniejszego miejsca w kościele – prezbiterium. Blasku pozłocenia prezbiterium nadał Pan Andrzeja Dul, a fundatorem Oka Opatrzności Bożej nad wejściem do kościoła był Pan Andrzej Pamuła. Wnętrze ubogacił ławkami dębowymi Pan Krzysztof Kempa.

W pracach architektonicznych Siostrom Opatrzności Bożej i ks. Franciszkowi Jeziorczakowi pomagał inż. Marian Kamiński. 15 sierpnia 1982 roku w uroczystość Wniebowzięcia N.M.P. dekretem Księdza Kardynała Franciszka Macharskiego ustanowiono parafię pod wezwaniem Opatrzności Bożej w Swoszowicach. Pierwszym proboszczem został budowniczy kościoła Franciszek Jeziorczak, który w latach 97/98 rozbudował kościół dobudowując najpierw zadaszenie nad placem przed kościołem a później obudowując ściany.

Nowym Proboszczem w 1998 roku został mianowany ks. Grzegorz Mrowiec, który swoją posługę duszpasterską prowadził rozwijając i powołując Radę Parafialną, organizując corocznie parafiadę oraz zakładając gazetkę „Echo naszej Swoszowickiej parafii”. W 2000 roku poczyniono starania o działkę pod budowę nowego kościoła dla Swoszowic. W 2002 roku przygotowano projekt nowego kościoła, który wykonali architekci Państwo Jacek i Marta Bruzda. Kamień węgielny pod nowy kościół przywieziono z Ziemi Świętej z miejsca cudownego rozmnożenia chleba z Tabghi, a poświęcił go Ojciec Święty Jan Paweł II 18 sierpnia 2002 roku w czasie Mszy świętej na Krakowskich Błoniach, natomiast ks. Kardynał Franciszek Macharski poświęcił plac pod budowę nowego kościoła 20 czerwca 2003 roku. W 2005 roku parafię opuściły Siostry Opatrzności Bożej ze względu na problemy mieszkaniowe. Siostry Opatrzności Bożej w latach 1958 -2005 bardzo wiele pomagały w parafii, m.in. użyczając mieszkania proboszczom, pomagały w katechizacji, w zakrystii, opiekowały się kaplicą. Wśród Sióstr były w Swoszowicach m.in. s. Nikodema Szeliga, s. Renata Gębska, s. Filomena Ożóg, S. Rozalia, S. Stefania, S. Benedykta, S. Leticia i inne.

W 2005 roku przy ul. Kąpielowej wybudowano dom parafialny, który następnie został poświęcony przez biskupa Jana Zająca. Rozpoczęły się prace przy fundamentach nowego kościoła. W roku 2009 proboszczem parafii został ksiądz Józef Palenica, obecnie dziekan dekanatu Borek Falęcki, do którego przynależy parafia w Swoszowicach. W 2015 roku kardynał Stanisław Dziwisz, podczas uroczystej Mszy św. dokonał aktu wmurowania kamienia węgielnego nowej świątyni w Swoszowicach, a 1 grudnia 2018 Metropolita Krakowski Arcybiskup Marek Jędraszewski pobłogosławił kościół, poświęcił dzwon i uroczystą Mszą świętą rozpoczął stałe prowadzenie nabożeństw liturgicznych w nowym kościele p.w. Opatrzności Bożej w Krakowie-Swoszowicach. W 2019 roku zamontowano tryptyk na ścianie ołtarzowej według projektu prof.  Józefa Murzyna, a 21 listopada 2022 roku uroczyście poświęcono organy, instrument królewski, zakupione z kościoła św. Bonifacego w Essen. Organy te, firmy Walcker, mają 27 głosów, co się przekłada na ilość ok. 2000 piszczałek.

Kościół Parafialny 2020 rok

Opracował i materiały historyczne zebrał
Dominik J. Galas